سه شنبه ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ - ۱۹ فوريه ۲۰۰۸

ایرانیان لندن، پشتیبان دانشجویان دربند

با اظهار نظرهایی از: جمال کمانگر، علی دماوندی، حسن زنده دل

یدالله خسروشاهی، ایوب رحمانی

مجید خوشدل

در پشتیبانی از دانشجویان زندانی در ایران، تظاهرات ایستاده‌ای در تاریخ 16 فوریه در مرکز شهر لندن برگزار می‌شود. از قبل کمیتۀ هماهنگی‌ای برای این منظور تشکیل شده است. اعضای این کمیته، نمایندگان چند تشکیلات سیاسی، فعالین کارگری و نیروهای مستقل سیاسی طیف چپ هستند.

در ظاهر امر حضور بالغ بر صد نفر شرکت‌کننده در حرکتی اعتراضی می‌تواند نشانۀ خوبی از موفقیت‌آمیز بودن چنین حرکتی باشد. امّا این تعبیر تنها مفید به حال رهگذران بی‌خبر از سوخت و ساز جامعۀ تبعیدی ایرانی‌ست، و ربط چندانی به واقعیت جامعۀ ما ندارد.

با این حال از انصاف به دور است که حرکت اعتراضی 16 فوریه در شهر لندن را در مجموع حرکتی موفقیت‌آمیز قلمداد نکنیم. هر چند آتش زیر خاکستر در شروع، میانه و انتهای تظاهرات می‌رفت چنان شعله‌ای‌ برپا کند، که تاک و تاک نشان را به سرنوشتی شوم و محتوم گرفتار سازد؛ بد عهدی‌ها و نق زدن‌هایی که عادت است و مبنا و منطقی با خود ندارند، و بالاخره ارجح دانستن منافع تشکیلاتی بر منافع جمعی، این ادعا را که ایرانیان در فعالیت‌های جمعی ضعیف و ناتوان هستند، بار دیگر قوت بخشیده است.

در پایان این حرکت اعتراضی با اغلب نمایندگان کمیتۀ هماهنگی تظاهرات لندن گفتگوی کوتاهی داشته‌ام، که آن را ملاحظه می‌کنید. «نقطۀ قوت و ضعف این تظاهرات» پرسش‌ آغازین گفتگوها بوده است.

* * *

جمال کمانگر ـ حزب حکمتیست

به نظر من یکی از نقاط قوت این حرکت، انجام آن در مرکز شهر لندن بود. در این روز آفتابی خیلی از مردم لندن متوجه شدند که تعدادی از ایرانیان (عموماً از طیف چپ) در دفاع از دانشجویان ایرانی در اینجا جمع شده‌اند. به نظر من حرکت امروز توانست به فراخوان دانشجویان ایرانی جواب مثبت دهد و...

* و نقاط ضعف این حرکت؟

ـ هر حرکتی حتماً نقاط ضعفی هم دارد. در این حرکت می‌شد کارهایی کرد، که بهتر باشد...

* لطفاً کنکرت‌تر صحبت کن.

ـ مثلاً ما می‌توانستیم آدمهای بیشتری را درگیر این حرکت کنیم.

* انتقادهایی به تشکیلات شما در این حرکت اعتراضی بود. در این باره چه نظری داری؟

ـ اغلب این انتقادها، بیشتر از کم کاری نیروهای دیگر بوده، تا از پر کاری ما.

* همکاری جمعی نیروهای سیاسی را در این حرکت اعتراضی چه طور دیدی؟

ـ ما اصولاً برای حرکت‌های معینی از این دست وارد توافق‌های معینی می‌شویم، و سعی می‌کنیم به مسئولیت‌های که می‌گیریم، التزام داشته باشیم. در عین حال معتقدیم که هر جریان و گروه سیاسی می‌تواند در حرکت‌های اعتراضی پرچم‌ها و شعارهای خودش را همراه بیاورد.

* * *

علی دماوندی ـ سازمان راه کارگر

ـ مهمترین نقطۀ قوت این حرکت، رنگارنگی شرکت‌کنندگان به مثابۀ تفکرهای مختلف آنها بود. ما توافق کرده بودیم، که قطعنامۀ‌ای سراسری صادر کنیم در دفاع از دانشجویان زندانی...

* و نه لزوماً دانشجویان چپ؟

ـ همۀ دانشجویان زندانی، علیه پادگانی شدن دانشگاهها، علیه حضور نیروهای نظامی، انتظامی، بسیج و امنیتی در دانشگاهها، و در دفاع از بازگشت دانشگاه به محل تحصیل دانشجویان. جمع شدن این نیروها در حرکت اعتراضی امروز و تنوع گرایشات سیاسی، نقطۀ قوت حرکت امروز بوده. نقطۀ قوت دیگر حرکت امروز این بود که ما در یکی از مراکز سنتی تظاهرات در لندن جمع شده بودیم، تا مراکزی که قبلاً جمع می‌شدیم و انعکاس چندانی پیدا نمی‌کرد.

* و نقطه ضعف؟

ـ نقطۀ ضعف؛ متأسفانه برخی از نیروهای شرکت کننده در تظاهرات امروز با برافراشتن پلاکاردهای بسیار ـ بسیار بزرگ...

* نیروهای تشکیلاتی منظورت است؟

ـ نیروهای تشکیلاتی معینی خواسته بودند که حرکت امروز را از آن خودشان کنند. یعنی همان خصلت فرقه‌گرایی، که می‌گوید: فرقۀ من مهم‌تر است.

* ظاهراً اغلب قرارها و مسئولیت‌هایی که کمیتۀ برگزار کننده برای این تظاهرات تعیین کرده بود، انجام نشده بود. از جمله تهیۀ پوستر و پرچم بزرگ.

ـ قرار شده بود که سه پرچم بزرگ با محتوای دفاع از دانشجویان ایران تهیه شود...

* که فقط یکی از آنها درست شده بود.

ـ یکی درست شده بود، ولی رفقای دیگری که من نمی‌خواهم از آنها اسم ببرم، با پرچم‌های بسیار ـ بسیار بزرگی که آورده بودند، باعث اعتراض برخی از شرکت شدند. به نظر من این نقطه ضعف تظاهرات امروز بود.

* * *

حسن زنده دل ـ مستقل سیاسی

ـ من فکر می‌کنم تظاهرات امروز نقاط مثبت زیادی داشت. مثلاً گرایشات مختلفی از سازمانها و گروهها، و به ویژه نیروهای مستقل چپ دور هم جمع شده بودند، تا این حرکت را در وسط شهر لندن برگزار کنند. این حرکت به دفاع از دانشجویان...

* به نظرت این تظاهرات موفقی بود؟

ـ بله، به نظر من تظاهرات موفقی بود.

* نقاط ضعف این حرکت را در چه چیزی دیدی؟

ـ به نظر من نقطه ضعف تظاهرات این بود که گروههای دیگری هم می‌توانستند در این حرکت شرکت کنند (البته منظورم فقط گروههای چپ نیست)، که آنها با بهانه‌های مختلف نیامدند. به شما بگویم که ما [در کمیتۀ هماهنگی] جای هیچگونه بهانه‌گیری برای کسی نگذاشتیم، و همۀ کارهای امروز به صورت جمعی انجام گرفته، و همه صاحب یک رأی بودند.

* * *

یدالله خسروشاهی ـ فعال مستقل کارگری

ـ نکتۀ مثبت این حرکت این بود که بالاخره بعد از سالها تفرقه و چند دسته‌گی، قریب به اتفاق فعالین سیاسی، جنبش کارگری و دانشجویی به این نقطه نظر رسیدند که لازم است با هم کار کنند و حرکت مشترکی را به پیش ببرند. این نقطۀ قوت حرکت امروز بود.

* و نقطۀ ضعف این حرکت به نظر شما؟

ـ نقطه ضعف این حرکت؛ به طور واقعی هنوز ما یاد نگرفتیم که از تنگ‌‌نظری‌ها و فرقه‌گرایی‌هادست برداریم. این روحیه هنوز در درون ما هست.

* لطفاً در یک جمله نقطۀ مثبت این حرکت را بگویید، و در یک جمله نقطۀ منفی آن را.

ـ نقطۀ مثبت؛ رسیدن به این تفکر بوده، که صدای جنبش‌های درون جامعه را باید به صورت جمعی به مجامع بین‌المللی و افکارعمومی برسانیم. نقطۀ منفی حرکت امروز این بوده که هنوز یاد نگرفته‌ایم، که این تفکر را چگونه باید به پیش ببریم.

* * *

ایوب رحمانی ـ فعال مستقل سیاسی

ـ حرکت امروز روی هم رفته خوب بود، محل آن در مرکز شهر بود، افراد زیادی در آن شرکت کرده بودند و ما توانستیم صدای دانشجویان را به گوش مردم برسانیم. این نقطۀ مثبت حرکت امروز بود.

* و نقطۀ منفی؟

ـ نقطۀ منفی این بود که ما خودمان را آن‌‌طور که باید آماده نکردیم، شعارهایمان بیشتر فارسی بود، پلاکاردها اغلب فارسی بودند. دیگر این‌که «پتی‌شن»ی که به زبان انگلیسی آماده کرده بودیم، آن را خوب پخش نکردیم.

* دوستانی از عود کردن ذهنیت‌های سکتاریستی در میان جمع صحبت کردند. آیا شما شاهد چنین چیزی بودی؟

ـ بله، این مسئله وجود داشت، امّا نسبت به گذشته کمتر بود. متأسفانه این مشکلی است که ما با سازمانهای سیاسی داریم، و آنها سعی می‌کنند تظاهرات‌ها به اسم خودشان ثبت شود.

* در مجموع این حرکت را چطور دیدی؟

ـ در مجموع به نظر من حرکت مثبتی بود.

* * *

تاریخ انتشار: 16 فوریه 2008